Saturday, April 20, 2019

საინტერესო ფაქტები მუსიკის მოყვარულთათვის



  1. პოპის მეფის მაიკლ ჯექსონის ხმა მას შემდეგ არ შეცვლილა, რაც მან სიმღერა დაიწყო. 11 წლის შემდეგ, მომღერალს არანაირი მუტაციის პერიოდი არ ჰქონია;
  2. “ბითლზის” სიმღერებში სიტყვა “სიყვარული” 613-ჯერ გვხვდება;
  3. მადონა და სელინ დიონი პრინც ჩარლზის მეუღლის კამილას ბიძაშვილები არიან;
  4. გონებრივი განვითარების კოეფიციენტის განსაზღვრისას ყველაზე დაბალი მაჩვენებელი იმ ადამიანებმა აჩვენეს, ვინც წლების განმავლობაში ჰიპ ჰოპს და R&B-ს უსმენდა;
  5. 1983 წელს ჟურნალმა Billboard მადონა წლის ჩავარდნად დაასახელა
  6. ფრედი მერკური ზანზიბარში დაიბადა და მისი სახელი და გვარია  Farrokh Bulsara;
  7. ჯასტინ ბიბერის ტვიტერიდან 80.000 გამომწერი წამიერად გაქრა, როგორც კი მომღერალმა თმა შეიჭრა.
  8. იცოდით, რომ კლასიკური მუსიკის შემსრულებელი შეიძლება იყოთ, მაგრამ არ იცოდეთ ნოტების კითხვა? თანამედროვე მუსიკალურ სამყაროში ეს წესებიდან გამონაკლისია. ყველაზე ცნობილი გამონაკლისი დაუშვეს ლუჩიანო პავაროტისათვის, რომელიც არ მალავდა, რომ თითქმის არ შეეძლო ნოტების კითხვა. სმენა და საკუთარი სისტემა ნოტების გარჩევისა ეხმარებოდა მას ოპერის პარტიების შესრულებაში, ნოტების უცოდინარობას კი არ შეუშლია ხელი პავაროტისათვის გამხდარიყო მე-20 საუკუნის ერთ-ერთი დიდებული ტენორი.
  9. ბაროკოს ეპოქაში კი ყოველ მუსიკოსს მკაცრად მოეთხოვებოდა ნოტების ცოდნა და შესაბამის გამოცდებსაც აბარებდნენ, სადაც ზედმეტის უფლება არ ქონდათ. აღსანიშნავია, რომ იმდროინდელ საზოგადოებაში მოსაწყენად ითვლებოდა მუსიკოსი, რომელიც კომპოზიციის შესრულებისას თავისებურ იმპროვიზაციას არ ჩართავდა. ასე პირველად ფრენც ლისტი მოიცა, რომელმაც სხვა მუსიკოსების კომპიზიციები თავისუფლად და იმპოვიზაციულად დაუკრა. 1838 წელს წერდნენ: “მას დღეს შეუძლია დაუკრას ასე, სხვალ კი სხვანაირად. ყოველთვის ლისტი უკრავს, მაგრამ მისი სული ყოველ ჯერზე სხვანაირია”.
  10.  იცით, რომ გენიოსი ყველა საქმეში გენიალურად ბრწყინავს? აინშტაინს ვიოლინოზე დაკვრა უყვარდა და ერთხელ გერმანიის საქველმოქმედო კონცერტშიც კი მიიღო მონაწილეობა. მისი შესრულებით აღტაცებულმა ადგილობრივმა ჟურნალისტმა გაიგო “არტისტის” სახელი და შემდეგ დღეს გამოაქვეყნა სტატია მის არაჩვეულებრივ შესრულებაზე, შეადარა ის ვირტუოზ მევიოლინეს. ალბერტ აინშტაინი ამ სტატიას უჩვენებდა ნაცნობებს და ხშირად სიამაყიტ ამბობდა, რომ ის ცნობილი მეცნიერი კი არა, მევიოლინეა



Monday, April 15, 2019

სადიაგნოსტიკო ტესტები 7-8-9 კლასებისთვის.




მუსიკა
კლასი: VII




1.    განმარტე რას ნიშნავს გამა? 1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------                   2. რა იყო მთავარი პირველყოფილ ადამიანთა მუსიკაში? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------
3. რას ნიშნავს ,,სინკრეტიზმი“? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------
4. რა აზრის იყო სპენსერი მუსიკის შესახებ?1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. რომელი საუკუნის და სადაური იყო ო. მესიანი? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------
6. სადაური სიტყვაა ,,ფერმატა“ და რას ნიშნავს? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------
7. რას ნიშნავს რიტმი? 1ქ
---------------------------------------------------------------------------
8. რომელ საუკუნეში იღებს სათავეს უძველესი ეგვიპტური მუსიკა?1ქ
------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. თქვენი აზრით იყო თუ არა ეგვიპტური  ცივილიზაცია  კაცობრიობის ისტორიაში მნიშვნელოვანი და რატომ?2ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
10. რას  ნიშნავს ,,უნისონი“?1ქ
----------------------------------------------------------------------------
11. განმარტე რას ნიშნავს,,ქეირონომია“? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------
12. რა ნაწარმოები იყო პირველი ო. მესიანის? 1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------
13. თქვენი აზრით რამ შეუწყო ხელი ხელოვნების დარგების ცალ-ცალკე განვითარებას? 1ქ
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

მუსიკა
კლასი:VIII



1.    განმარტე რას ნიშნავს ,,ადრეული მუსიკა“?1ქ
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2. რას ნიშნავს იუბილაცია და ფსალმოდია? 1ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. რომელ საუკუნეში გვხვდება ჰიმნოგრაფიის ნიშნები და განმარტე რას ნიშნავს? 2ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. რას არის ,, ქორალი“ და ,,ანტიფონოს“? 1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5. ვინ იყო პირველი რეფორმატორი რომელმაც შექმნა სანოტო დამწერლობა და რას ნიშნავს ,,ნევმა“? 2ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. ჩამოთვალე რომელ წლებს მოიცავს რენესანსი და ბაროკო? 1ქ
-----------------------------------------------------------------------------7. განმარტე რას ნიშნავს კონდუქტი და მოტეტი? 2 ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8. თქვენი აზრით მნიშვნელოვანი იყო თუ არა  ნოტაციის განვითარება, შუა საუკუნეების საერო მუსიკაში და რატომ?2ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9. ვინ იყო ,, ორგანუმების დიდი წიგნის“ შემქმნელი?1ქ
-------------------------------------------------------------------------
10. განმარტე რას ნიშნავს პოლიფონია?1ქ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
11. რის საფუძველზე დაყრდნობით შეიძლება ვივარაოდოთ, რომ  მრავალხმიანობის საფუძველი იყო ერთხმიანი  ან ორხმიანი საეკლესიო ,,ორგანუმები“ 2ქ
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12ვინ არის ავტორი მუსიკის ისტორიაში  ვინც შექმნა პოლიფონიური მესა, ჩამოთვალე ძირითადი ნაწილები. 1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
13. რომელ საუკუნეში ჩამოყალიბდა ბიზანტიის იმპერია და რა გავლენა იქონია ევროპულ მუსიკალურ ხელოვნებაზე? 1ქ
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------
14. რატომ უწოდეს პირველ საეკლესიო კრებულს,, გრიგორისეული ანტიფონარი“  1ქ



მუსიკა
კლასი:IX
1. 



   განმარტე რას  ნიშნავს პასიონი?1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.    ვინ აღმოაჩინა საკულტო ჰიმნი ,,ხმა იდუმალებიდან“? 1ქ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 3. ვინ დაწერა ,,მათეს პასიონი“ და რა შემადგენლობა ასრულებს ორკესტრის?1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4. განმარტე რას ნიშნავს საუნტრეკი და პროდიუსერი?1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------5. რა სიუჟეტი უდევს საფუძვლად ,,მათეს პასიონს“და რას მოგვითხრობს ნაწარმოებები? 2ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6. რომელ საუკუნეში ჩამოყალიბდა ვენის  კლასიკური სკოლა და ვისი ოპერაა,,დონ–ჟუანი“?1ქ
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------7განმარტე რას ნიშნავს მუსიკალური პროდიუსერი?1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------8. განმარტე რას ნიშნავს  რომანტიზმი? 1ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------9. რომელი მიმდინარეობების დამაკავშირებელი რგოლია შუბერტის შემოქმედება და რატომ? 1ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------10. რომელ საუკუნეში ჩამოყალიბდა რომანტიზმი და რა ჟანრები იყო დამახასიათებელი ამ ეპოქისთვის? 1ქ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------11. თქვენი აზრით რატომ იქცა  ,,მარსელიოზა“მსოფლიო რევოლუციურ ჰიმნად და რამ შეუწყო ამ მოვლენას ხელი? 2ქ
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
12. რა უწოდეს შუბერტის ,, 8-ე სიმფონიას“ და რის საფუძველზე შეარქვეს ეს სახელი? 1ქ
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------13. ბერძნული მითის მიხედვით, რომელი ძმა უკრავდა კითარაზე? 1ქ
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------14. თქვენი აზრით რა განსხვავება არსებობს კლასიციზმსა და რომანტიზმს შორის?2
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------15. რამდენი წლის შემდეგ აღმოაჩინეს შუბერტის დაუმთავრებელი სიმფონია? 1ქ
--------------------------------------------------------------------------16. რომელი ინსტრუმენტზე სრულდება ,,ხმა იდუმალებიდან“ ?1ქ
---------------------------------------------------------------------------
17. რა შემადგენლობა ასრულებს ,, მათეს პასიონს“ და რამდენი ნომრისაგან შედგება ? 1
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------



Wednesday, April 10, 2019

საინტერესო ამბები მუსიკის მოყვარულთათვის


















მოცარტი და სალიერი

ალბათ ყველას ნანახი აქვს ფილმიამადეუსი”, რომელშიც ნაჩვენებია იმპერატორის კარის კაპელმეისტერისანტონიო სალიერის სიძულვილი მოცარტის მიმართ, რის გამოც იგი მოცარტს ყოველთვის ხელს უშლის და საბოლოოდ მისი სიკვდილის დაჩქარებას უწყობს ხელს. ან შეიძლება წაკითხული გქონდეთ პუშკინისმოცარტი და სალიერი”, რომლის მიხედვითაც, სალიერი წამლავს გენიოსს. მართლაც, არსებობდა გავრცელებული ეჭვი იმის თაობაზე, რომ კომპოზიტორს სიცოცხლე მოუსწრაფეს, და რომ ეს მისმა კოლეგამანტონიო სალიერიმ გააკეთა. XVIII საუკუნის 80-იან წლებში მოცარტი ვენაში ცხოვრობდა და მოღვაწეობდა. სწორედ ამ პერიოდში მამისთვის გაგზავნილ წერილებში კომპოზიტორი ახსენებს სალიერის, რომელიც "იმპერატორის უცვლელი ფავორიტია". მოცარტი უკმაყოფილოა იმით, რომ სალიერი და სხვა იტალიელი კომპოზიტორები მათი წარმოშობის გამო უპირატესობით სარგებლობენ. ამას დაემატა ის გარემოება, რომ 1781 წელს ავსტრიის პრინცესა ელიზაბეტის მუსიკის მასწავლებლად მოცარტის კანდიდატურა განიხილებოდა, თუმცა, საბოლოოდ, ეს საქმე სალიერის მიანდეს. 
                         ვერსია მისი მოწამვლის შესახებ, მისი სიკვდილისთანავე გავრცელდა, მის სხეულზე არსებული უცნაური ლაქების გამო,  ხოლო მისი მეუღლეკონსტანცა ვებერიხელს უწყობდა ამ ხმების გავრცელებას და იმასაც ამბობდა, თითქოს თავად მოცარტი ირწმუნებოდა, რომ მას ვიღაც წამლავდა. სალიერიზე ეჭვი  თავიდანვე მიიტანეს და დროთა განმავლობაში კომპოზიტორს იმდენი დანაშაული აჰკიდეს, დამამტკიცებელი საბუთებიც რომ ჰქონოდათ, მისი საქმე ცუდად დამთავრდებოდასაკუთარი მეუღლის მოწამვლა,  ინტრიგები მოცარტისა და ბეთჰოვენის წინააღმდეგ, გლიუკის ნაწარმოებების მითვისება და ..
მაგრამ ამასთან ერთად, ცნობილი ფაქტი იყო, რომ სალიერი მოცარტის შემოქმედების თაყვანისმცემელი იყო. გენიოსი კომპოზიტორის ნაწარმოებები მისგან ყოველთვის აღტაცებულ აპლოდისმენტებს იმსახურებდა, და სალიერი თავადაც სიამოვნებით დირიჟორობდა მათ. რაც მთავარია, ისტორიულად ცნობილია, რომ კონსტანცა ვებერმა თავისი ვაჟი სამუსიკო განათლების მისაღებად, არც მეტი არც ნაკლები, ანტონიო სალიერისთან მიიყვანა.  რაც ცოტა უცნაური იქნებოდა,თუ კონსტანცას ოდნავი ეჭვიც კი ჰქონდა, რომ კაპელმეისტერს მისი მეუღლის გარდაცვალებაში მიუძღვოდა წვლილი.
         გავრცელებული ვერსია, თითქოს მოცარტი ყველამ მიივიწყა და მისი ცხედრისთვის პატივი არავის მიუგია, ასევე არასწორია. პირიქით, ცნობილია, რომ როგორც კი მისი გარდაცვალების ამბავი გავრცელდა, უამრავი ხალხი შეიკრიბა მის სახლთან, კონსტანცა ვებერის დის მოგონებებიდან ირკვევა, რომ უამრავი თაყვანისმცემელი იყო თავმოყრილი სახლთან, სადაც კომპოზიტორი ესვენა. ხოლო სასაფლაოზე  ხალხის მიუსვლელობა განპირობებული იყო, ეპიდემიის გავრცელების შიშით , რომლის გამოც დაკრძალვა მკაცრი სანიტარული წესებით მიმდინარეობდა. ხალხს მიცვალებულის ნახვა შეეძლო ეკლესიაში, ხოლო სასაფლაოზე არავის უშვებდნენ.
              სინამდვილეში ეს იყო საშუალო შეძლების მოქალაქეთა სასაფლაო, ხოლო მოცარტის ცხედარი სულაც არ იყო ორმოში ჩაგდებული ათეულ სხვა ცხედართან ერთად. იგი დაიკრძალა .. მესამე თანრიგით, რაც ნიშნავდა დაკრძალვას სხვა ორ მოქალაქესთან ერთადრაც სრულიად ნორმალურად ითვლებოდა საშუალო შეძლების მოქალაქისთვის.მით იმის შესახებ, რომ კომპოზიტორი ღარიბთათვის განკუთვნილ ორმოში დამარხეს, მოჰყვა სხვა მითიც, რომ მესაფლავე, რომელიც იყო ერთადერთი პიროვნება, ვისაც შეეძლო მითითება იმ ადგილზე, სადაც კომპოზიტორი განისვენებდა, მეტისმეტად მოხუცი იყო და მოცარტის დაკრძალვიდან ცოტა ხანში თავადაც გარდაიცვალა, რის გამოც სასაფლაოზე მისულ კონსტანცა ვებერს ვეღარავინ უთხრა, თუ სად იყო მისი ქმარი დაკრძალული.  საფლავი ახლა ნამდვილად დაკარგულია, მაგრამ როდიდან, და რის გამო?
                 სინამდვილეში, ბეთჰოვენის ერთ-ერთი მასწავლებელის. ალბრეხტსბერგერის ჩანაწერებიდან ირკვევა, რომ იგი მეუღლესთან ერთად რამდენიმეჯერ იყო მოცარტის საფლავის მოსანახულებლად წმ. მარკოზის სასაფლაოზე, რასაკვირველია, მას შემდეგ, რაც ყვავილის ეპიდემია ჩაწყნარდა და სასაფლაოზე შესვლის აკრძალვა მოიხსნა. მაგრამ, თუ თანამედროვეებისათვის ცნობილი იყო კომპოზიტორის საფლავის ადგილმდებარეობა, რატომ ვერ შეძლო კონსტანცამ ქმრის საფლავის, ან იმ მესაფლავის პოვნა, რომელმაც იგი სამარეს მიაბარა? პასუხი მარტივია, და ამ პასუხს 1808 წლის პრესიდან, კერძოდ, ბიოგრაფ . გიზინგერისგან ვიღებთ: იგი საფლავის სანახავად პირველად ქმრის გარდაცვალებიდან თექვსმეტი წლის შემდეგ მივიდა